Wiadomości z Łazisk Górnych

Co oznacza skrót ZRID?

  • Dodano: 2022-06-01 15:00, aktualizacja: 2022-06-02 10:12

Budowa dróg oraz proces wywłaszczenia nieruchomości na ten cel wymaga zainicjowania i przeprowadzenia odpowiedniego postępowania administracyjnego. W jego trakcie właściwy organ będzie posługiwał się licznymi przepisami oraz pojęciami, które dla zwykłego obywatela mogą być niezrozumiałe. Jednym z nich jest ZRID – co tak naprawdę oznacza ten skrót i kiedy można go stosować?

Zezwolenie na budowę drogi

Proces budowy drogi wymaga wielu przygotowań, także tych natury formalnej. Zanim ekipa budowlana zostanie wpuszczona na odpowiedni teren musi najpierw uzyskać stosowne pozwolenia administracyjne. Te z kolei wymagają uprzedniego przeprowadzenia stosownego postępowania administracyjnego, prowadzonego m.in. w zakresie uwarunkowań środowiskowych, związanych z zabytkami znajdującymi się na terenie przyszłej drogi lub zwykłymi nieruchomościami należącymi do osób fizycznych. 

Zezwolenie na realizację inwestycji drogowej jest określane w skrócie jako ZRID. W praktyce jest to forma decyzji administracyjnej wydawanej przez wojewodę w stosunku do dróg krajowych i wojewódzkich lub starostę w stosunku do dróg powiatowych i gminnych. W praktyce ZRID możemy uznać za pierwszą ważną decyzję, która stanowi początek dla całego przyszłego procesu budowy drogi państwowej – inicjuje ona dalsze kroki zmierzające do sfinalizowania całej inwestycji. 

Kiedy można wydać ZRID?

Rozbudowa drogi jako budowa wymaga w świetle Prawa budowlanego pozwolenia na budowę (art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego) bądź zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych – zezwolenia na realizację inwestycji drogowej, zaś przebudowa nie wymaga pozwolenia (art. 29 ust. 2 pkt 12 Prawa budowlanego), lecz zgłoszenia (art. 30 ust. 1 pkt 2b Prawa budowlanego).

Zgodnie z treścią art. 11a ust. 3 i 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzję ZRID wydaje się w terminie 90 dni od dnia złożenia wniosku o jej wydanie. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej może być wydana po uprzednim przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, jeżeli jest ona wymagane przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

W trakcie postępowania o wydanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej organ nie może oceniać racjonalności, czy też słuszności przyjętych we wniosku rozwiązań projektowych, gdyż postępowanie w sprawie zezwolenia na realizację danej inwestycji drogowej toczy się na wniosek zarządcy drogi, którym to wnioskiem organ administracji jest związany. Organ nie może dokonywać, jakichkolwiek zmian, np. w zakresie lokalizacji, przebiegu oraz planowanych parametrów technicznych konkretnej inwestycji. To bowiem inwestor dokonuje wyboru najkorzystniejszych w jego ocenie rozwiązań odnoszących się do planowanego przez niego przedsięwzięcia drogowego. Rolą orzekającego w sprawie organu jest natomiast sprawdzenie kompletności wniosku w świetle wymogów ustawowych oraz czy koncepcja składającego wniosek mieści się w granicach wyznaczonych przez prawo. Dopuszczalna jest weryfikacja przez organ zasadności żądania w zakresie ewentualnego istnienia rozwiązania alternatywnego zapewniającego możliwość realizacji tego samego celu publicznego przy ograniczeniu stopnia ingerencji w prawo własności osób trzecich, a także ocena przez organ niezbędności realizacji celu inwestycji jako przesłanki ingerencji w prawo własności nieruchomości.

Organ wydający decyzję ZRID ma obowiązek określenia obszaru oddziaływania obiektu – inwestycji drogowej. Z tym, że w przypadku inwestycji drogowych zakres chronionego interesu prawnego stron jest zasadniczo determinowany tym, na ile przedmiotowa inwestycja oddziałuje na ich prawa rzeczowe wynikające zwłaszcza z prawa własności nieruchomości. Zakres prowadzonego postępowania musi ściśle odpowiadać interesowi prawnemu podmiotu kwestionującego decyzję dotyczącą inwestycji drogowej. To bowiem przysługujący danemu podmiotowi indywidualny interes prawny determinuje zakres zaskarżenia decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej, jak też zakres kontroli sądowej tejże decyzji. Natomiast w kontekście ochrony przed negatywnym oddziaływaniem na środowisko, wymagania w tym zakresie zawiera wydana dla przedmiotowej inwestycji decyzja środowiskowa, co wymaga dokonania oceny, czy rozwiązania projektowe są zgodne z wymogami zawartymi w tej decyzji.
Pamiętajmy więc, że organ administracji nie może dokonywać jakichkolwiek zmian, np. w zakresie lokalizacji, przebiegu oraz planowanych parametrów technicznych konkretnej inwestycji. Organ wydający zezwolenie realizacyjne nie może w ramach tych przepisów uznaniowo modyfikować przebiegu linii rozgraniczających oraz linii podziału, jeżeli zaproponowane rozwiązanie projektowe nie narusza prawa. Rolą orzekającego w sprawie organu jest sprawdzenie kompletności wniosku w świetle wymogów ustawowych oraz tego, czy koncepcja składającego wniosek mieści się w granicach wyznaczonych przez prawo.

Skutki wydania ZRID

Wydanie ZRID powoduje powstanie kilku ważnych skutków prawnych, są nimi:

  • podział i scalenie nieruchomości zgodnie z potrzebami inwestora,
  • przeniesienie własności nieruchomości z dotychczasowego właściciela na Skarb Państwa lub właściwą jednostkę samorządową,
  • udzielenie pozwolenia na budowę drogi.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w sobie rozstrzygnięcia kilku różnych kwestii administracyjnoprawnych. Konsekwencją jej wydania jest nie tylko zatwierdzenie projektu budowlanego, ale i szereg innych skutków prawnych, w tym podział nieruchomości. Realizacji wskazanych celów regulacji służy wprowadzenie odrębnych rozwiązań procesowych, poczynając od sposobu dokonywania przez organ administracji zawiadomień, a kończąc na ograniczeniu kompetencji sądu administracyjnego w zakresie częściowego uchylenia wydanej w takim postępowaniu decyzji. Nie można również pominąć istotnej dla sprawy kwestii, która odnosi się do związanego charakteru decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. 

Niewątpliwie taka konstrukcja regulacji prawnej, wyłącza możliwość oceny przez organ administracji racjonalności, czy też słuszności przyjętych we wniosku rozwiązań projektowych. Żaden przepis nie przyznaje organowi takich uprawnień. Co do zasady decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie ma charakteru uznaniowego. W razie spełnienia przez inwestora wymagań określonych w przepisach organ nie może odmówić wydania decyzji pozytywnej. W kontrolowanym postępowaniu to inwestor dokonał wyboru rozwiązań odnoszących się do planowanego przez niego przedsięwzięcia drogowego. W takim przypadku rolą organu było sprawdzenie kompletności wniosku w świetle wymogów ustawowych oraz czy koncepcja składającego wniosek mieści się w granicach wyznaczonych przez prawo.

Zobacz także: Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości

Sylwia MachowskaSylwia Machowska
Źródło: Art. sponsorowany / Materiał dostarczony przez zleceniodawcę

Dodaj komentarz

chcę otrzymać bezpłatny newsletter portalu Laziska.com.pl.

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu.
Wydawca portalu nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.