Raport „Dobrostan i zdrowie psychiczne polskich pracowników” stworzony przez Agencję Badań Rynku i Opinii SW Research i Mindgram nie pozostawia złudzeń. Polacy są przepracowani i wypaleni zawodowo. Objawy wypalenia zawodowego zdradza prawie połowa z nich. W branży technologicznej z wysokim odsetkiem freelancerów problem dotyczy aż 43% wszystkich pracowników. Jak radzić sobie z wypaleniem zawodowym? Co zrobić, by go uniknąć?
Wypalenie zawodowe - co to takiego?
Wypalenie zawodowe to zespół objawów emocjonalnych, społecznych i fizycznych, które występują u pracowników narażonych na długotrwały stres w miejscu pracy. Jest to również wyczerpanie psychiczne i fizyczne związane z pełnieniem obowiązków zawodowych. Wypalenie może sprawiać, że na samą myśl o wykonaniu kolejnego projektu lub złożeniu oferty klientowi freelancer czuje się wycieńczony.
Objawy wypalenia zawodowego różnią się u poszczególnych osób, gdyż występują z indywidualnym nasileniem. Można zaliczyć do nich:
- Brak satysfakcji z pracy - freelancer czuje po wykonaniu zlecenia jedynie ulgę i nie ma żadnej przyjemności z pracy.
- Labilność nastroju - gwałtowne wahania nastrojów i ataki gniewu wiążą się z nadmiarem pracy, brakiem wsparcia zespołu i innymi czynnikami zawodowymi.
- Niskie zainteresowanie pracą - freelancer stale szuka wymówek, by robić coś innego niż pracować.
- Znużenie pracą i niechęć do niej - objaw, który występuje głównie u osób wykonujących powtarzalne zadania.
- Niska produktywność i prokrastynacja - freelancer wypalony zawodowo pracuje z niską efektywnością, nie oddaje projektów na czas i nie przykłada się do zadań, mimo że wcześniej to robił.
- Bóle głowy - wypalenie zawodowe może powodować bóle somatyczne.
Freelancing w Polsce a przyczyny wypalenia zawodowego
Freelancerzy w Polsce zmagają się głównie z dużą niestabilnością w kwestii przepisów, które regulują ich pracę. Skomplikowane prawo podatkowe, rosnące skokowo koszty prowadzenia działalności gospodarczej i brak płatnego urlopu wypoczynkowego sprawiają, że wolni strzelcy coraz częściej wskazują na nadmierny stres, brak skupienia na pracy i niechęć do wykonywania obowiązków. Wielu z nich wskazuje, że jeśli chodzi o freelancing, Polska daje im niewielką przestrzeń do spotykania się z innymi specjalistami. Niewielka dostępność przestrzeni coworkingowych w przystępnych cenach skutkuje izolacją i utratą poczucia przynależności. Poczucie osamotnienia i brak rozdziału życia prywatnego od kariery z powodu wykonywania pracy z domu pogłębiają uczucie osamotnienia.
Kolejną przyczyną wypalenia zawodowego jest niepewność finansowa i zależność od budżetów, którymi dysponują klienci. Bez gwarancji stałych dochodów łatwo o wypalenie zawodowe, zwłaszcza gdy dochodzi do tego comiesięczna walka o nowych klientów z innymi freelancerami. Stres kumuluje się zwłaszcza u osób, które mają trudności z wypracowaniem marki osobistej i zbudowaniem długotrwałych relacji z grupą docelową.
Jak chronić się przed wypaleniem zawodowym?
Jeśli odczuwasz pierwsze objawy wypalenia zawodowego, możesz się przed nim skutecznie chronić. Dzięki sprawdzonym poradom odzyskasz satysfakcję z pracy i podniesiesz swoją produktywność.
- Wyznacz czas na pracę i odpoczynek - zadbaj o stałe godziny pracy i nigdy ich nie przekraczaj. Pozostałą część dnia wykorzystaj na odpoczynek, sprawy osobiste i inne rzeczy, które nie mają związku z pracą.
- Urozmaicaj projekty - postaraj sie nie wykonywać ciągle tych samych zadań. Od czasu do czasu wykonaj mniejszy projekt dla nowego klienta, stwórz wpis na blogu, czy też wykorzystuj swoje umiejętności do wspierania działań charytatywnych.
- Znajdź pasję - w wolnym czasie oddawaj się zainteresowaniom. Pasje pomagają przetrwać różne kryzysy emocjonalne i znaleźć przestrzeń dla siebie.
- Zakończ współpracę z toksycznymi klientami - jeśli któryś klient ma ciągłe zastrzeżenia do Twojej pracy, lecz nie zamierza zerwać współpracy, zdecyduje się na zakończenie umowy. Odpoczniesz od toksycznego klienta i odzyskasz wiarę we własne umiejętności.
- Spędzaj czas z ludźmi - jeżeli wykonujesz pracę zdalną z domu, zadbaj o regularne spotkania z przyjaciółmi, rodziną i współpracownikami poza biurem. Dzięki temu zadbasz o swoje potrzeby emocjonalne i unikniesz poczucia osamotnienia.
- Wysypiaj się - nawet gdy gonią Cię terminy, pamiętaj o wysypianiu się. Nie zarywaj nocy na kolejne projekty. Pracuj w dzień, a w nocy regeneruj organizm w łóżku.
- Skorzystaj z pomocy specjalisty - w przypadku, gdy sama myśl o pracy Cię paraliżuje, poszukaj psychologa lub lekarza psychiatry. Być może potrzebujesz zwolnienia i terapii, które pomogą Ci uporać się z trudnymi emocjami i odzyskać równowagę wewnętrzną.